شیردهی و خطر دیابت نوع 2

25 اوت 2020 - یک مطالعه ی جدید به رهبری دانشمندانUT Southwestern  نشان داد که تغذیه با شیر مادر، قند و چربی مورد نیاز برای تولید شیر را از طریق تغییر حساسیت به انسولین در اندام هایی که این مواد مغذی را تأمین یا تقاضا می کنند، فراهم می کند. این یافته ها، که در شماره ی این ماه مجله ی Diabetes منتشر شده است، می تواند چگونگی همکاری بافت های مختلف برای شروع و حفظ شیردهی را توضیح دهد و راهکارهایی را برای بهبود موفقیت در شیردهی برای مادرانی که تولید شیر آنها کافی نیست، ارائه دهد.

دکتر Ramos-Roman ، استادیار طب داخلی در بخش غدد درون ریز در UT Southwwest توضیح داد: مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهند که شیردهی زنان را از ابتلا به دیابت نوع 2 حتی چندین دهه پس از اتمام شیردهی، محافظت می کند، اما این مزیت از کجا ناشی می شود، هنوز نامشخص است.

یک فرضیه این است که شیردهی نحوه ی استفاده بدن از انسولین را تغییر می دهد، هورمونی که به سلول ها اجازه می دهد گلوکز را از جریان خون بگیرند. مطالعات دقیق متابولیک نشان داده اند که اگرچه بارداری حساسیت بدن به انسولین را کاهش می دهد، شیردهی ممکن است حساسیت به انسولین را به حالت قبل از بارداری بازگرداند. اما هنوز مشخص نیست که این فرآیند چگونه اتفاق می افتد و چگونه بر ارگان های بسیار حساس به انسولین، مانند بافت کبد یا چربی تأثیر می گذارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر، Ramos-Roman و همكارانش از 18 زن كه اخیراً زایمان كرده بودند، برای این مطالعه ثبت نام كردند. دوازده نفر از این زنان یا منحصراً با شیر خودشان نوزادشان را تغذیه می کردند و یا به همراه شیر خود، کمتر از 6 اونس شیر خشک در روز به نوزادانشان می دادند. شش نفر باقی مانده منحصراً نوزادان خود را با شیر خشک تغذیه می کردند.

پنج هفته پس از زایمان، هر یک از این زنان برای معاینه پزشکی دقیق به UT Southwwest آمدند، تا محققان از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کنند و آنها بتوانند با خیال راحت در سایر مراحل مطالعه شرکت کنند. یک هفته بعد، داوطلبان برای ویزیت دوم بازگشتند که با یک کلمپ هایپراینسولینمیک یوگلیسمی، میزان حساسیت به انسولین آنها اندازه گیری شد. اگرچه این تست، حساسیت کلی بدن را به انسولین اندازه گیری می کند، اما این زنان در طی آزمایش، همچنین ایزوتوپ های پایداری را دریافت کردند که به سنجش حساسیت به انسولین به طور خاص در اندام های مورد نظر محققان مانند کبد یا چربی، کمک می کرد. در مراجعه ی سوم در هشتمین هفته پس از زایمان، شرکت کنندگان تحت یک نوع تصویربرداری به نام طیف سنجی رزونانس مغناطیسی قرار گرفتند تا میزان چربی موجود در کبد آنها اندازه گیری شود.

محققان دریافتند که غلظت انسولین در خون همه ی زنان صرف نظر از نحوه تغذیه نوزادانشان، پایین است که مشخصه دوره ی پس از زایمان می باشد. با این وجود، حتی در این مقادیر پایین انسولین، پس از 12 ساعت ناشتا، مادران شیرده نسبت به مادرانی که با شیر خشک نوزادانشان را تغذیه می کردند، 2.6 برابر گلوکز بیشتری تولید کرده و 2.3 برابر اسیدهای چرب بیشتری را از ذخایر بافت چربی خود آزاد کردند- فرآیندی که به عنوان لیپولیز شناخته می شود. تولید گلوکز و لیپولیز در هر دو گروه، هنگامیکه که محققان با تحویل انسولین از طریق کلمپ "حالت تغذیه " را تقلید کردند، سرکوب شد. اما سرکوب لیپولیز با افزایش تولید پرولاکتین (هورمون تحریک کننده ی تولید شیر) در مادران شیرده شدیدتر بود که با سطح پایین تر اسیدهای چرب در خون و مقادیر کمتر چربی در کبد آنها همراه بود.

محققان اظهار داشتند: به نظر می رسد تغذیه با شیر مادر باعث افزایش حساسیت به انسولین در اندام های بسیار حساس به انسولین می شود. بعد از 12 ساعت ناشتا، بافتهای کبد و چربی در مادران شیرده قند و چربی بیشتری را در جریان خون نسبت به مادران گروه شیر خشک، آزاد کردند. با این وجود، پس از مصرف غذا یا تحت شرایط یک کلمپ هایپرانسولینمیک یوگلایسمی، مادران شیرده با نگه داشتن چربی و ذخیره ی بیشتر آن نسبت به مادران گروه شیر خشک، به افزایش اندک سطح انسولین پاسخ دادند. هر دوی این شرایط، مواد مغذی موجود را برای تهیه ی شیر در زنان شیرده به حداکثر می رساند، و یک جریان پایدار از این مواد را یا از طریق منابع ذخیره شده و یا با مصرف مواد غذایی تأمین می کند.

دکترRamos-Roman ، می گوید: این تغییرات در غلظت و حساسیت به انسولین همچنین می تواند نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک را در خانمهای شیرده، حتی پس از گذشت یک دهه توضیح دهد، زیرا شیردهی سبب ایجاد یک حالت بافری در برابر مقاومت به انسولین می شود (مطالعات اپیدمیولوژیک قبلی ارتباطی را بین شدت یا مدت شیردهی و شیوع پایین تر دیابت نوع 2 در مادران نشان داده اند).

علاوه بر این، وی افزود: درک بهتر این فرآیند می تواند به ما کمک کند تا راه های جدیدی را برای تشویق مادرانی که تمایل دارند به نوزادان خود شیر دهند اما با مشکل کمبود شیر مواجه هستند، برای مثال راه هایی برای تحریک بافت های حساس به انسولین برای تهیه ی مواد مغذی بیشتر یا راهی برای کاهش نیاز به مواد مغذی از جریان خون بمنظور تولید شیر بیشتر کشف کنیم.

دکترRamos-Roman ، گفت: شیردهی میلیون ها سال قدمت دارد، اما ما هنوز برای درک همه ی مزایای آن باید راهی طولانی را طی کنیم، اگر ما دریابیم که با شیردهی چه اتفاقاتی در بدن رخ می دهد، می توانیم به بهبود سلامت زنان و کودکان کمک کنیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2020-08-breastfeeding-diabetes.html